Psychoterapia poznawczo-behawioralna – czym jest?
Psychoterapia poznawczo-behawioralna jest terapią krótkoterminową, nastawioną na rozwiązanie problemu poprzez intensywną pracę nad negatywnymi myślami, przekonaniami i zachowaniami. Jest ona szczególnie skuteczna w pracy z osobami cierpiącymi m.in.na:
- depresję,
- zaburzenia lękowe
- zaburzenia odżywiania.
Ze względu na liczne doniesienia, potwierdzające skuteczność psychoterapii poznawczo-behawioralnej, w Stanach Zjednoczonych czy Wielkiej Brytanii obecnie stanowi ona podstawową metodę leczenia wielu zaburzeń psychicznych, bywa także efektywnym i niezwykle istotnym uzupełnieniem farmakoterapii.
Psychoterapia poznawczo-behawioralna – kiedy może pomóc?
- depresja
- zaburzenia afektywne dwubiegunowe (w połączeniu z farmakoterapią),
- napady paniki,
- zespół lęku uogólnionego (generalized anxiety disorder – GAD),
- zaburzenie obsesyjno-kompulsyjne (nerwica natręctw),
- fobia społeczna, fobie specyficzne (np. lęk przed pająkami, wężami, szczurami, widokiem krwi, wysokości, zamkniętych przestrzeni, itp.),
- hipochondria,
- zespół stresu pourazowego (post-traumatic stress disorder – PTSD),
- zaburzenia odżywiania: anoreksja, bulimia, otyłość,
- zaburzenie osobowości z pogranicza (borderline),
- schizofrenia (w połączeniu z farmakoterapią),
- zaburzenia organiczne (otępienie),
- myśli, tendencje samobójcze.
Na czym polega psychoterapia poznawczo-behawioralną (ang. CBT) ?
Sesje psychoterapii poznawczo-behawioralnej są dobrze zorganizowane – zaczynają się:
- od ustalenia planu spotkania,
- omówienia wykonanej pracy osobistej,
- omówienia ważnych wydarzeń
- danego tygodnia,
- kończą Twoim podsumowaniem odnośnie do tego, co ważnego wynosi się z danej sesji.
Zwykle pierwsze 1-4 spotkania to czas na wzajemne poznanie, dogłębne zrozumienie problemów Klienta i zapisanie celów do osiągnięcia w wyniku terapii, czy na postawienie diagnozy.
Kolejne spotkania to praca nad myślami lub konkretnymi zachowaniami, czasem odgrywanie ról, planowanie zadań do wykonania na sesji lub w domu, itp.
Praca osobista, a efektywność działań poznawczo-behawioralnych
Psychoterapeuta poznawczo-behawioralny jest jak trener.
Namawia do wypróbowania nowego sposobu myślenia i postępowania w przeciągu tygodnia, a następnie omawia rezultaty wprowadzonej zmiany na kolejnym spotkaniu.
Stąd tak naprawdę terapia i zmiana dokonują się nie na spotkaniach z terapeutą, lecz w przerwach pomiędzy tymi spotkaniami.
Agnieszka Bugaj